- เด็กจะสูงหรือเตี้ย “กรรมพันธุ์” เป็นปัจจัยที่สำคัญ
- แต่ทว่าเด็กที่มีการเจริญเติบโตช้าหรือเตี้ยกว่าปกติ อาจจะมีความผิดปกติบางอย่างแอบซ่อนอยู่
- การรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสมจะช่วยให้เด็กกลับมามีการเจริญเติบโตและความสูงปกติได้
สังเกตุอย่างไรว่าลูกโตช้า หรือ ตัวเตี้ยกว่าปกติ ?
- ลูกดูตัวเล็กเมื่อเปรียบเทียบกับพี่น้องท้องเดียวกันเมื่ออายุเท่าๆกัน
- ตัวเล็กกว่าเพื่อนๆในวัยเดียวกัน
- มีอัตราการเจริญเติบโตลดลงโดยดูจากกราฟการเจริญเติบโตหรือไม่เติบโตเลย
- ส่วนสูงอยู่ต่ำกว่าเส้นล่างสุดของกราฟการเจริญเติบโตตามเพศและอายุของเด็ก
เด็กตัวเตี้ย เกิดจากอะไรได้บ้าง ?
- เตี้ยตามพันธุกรรม (familial short stature) เป็นภาวะที่พบได้บ่อย ถือเป็นภาวะปกติและไม่ต้องทำการรักษาใดๆ
- เตี้ยชนิด ม้าตีนปลาย (constitutional delayed of growth and puberty) เด็กกลุ่มนี้จะเตี้ยร่วมกับเข้าสู่วัยหนุ่มสาวช้ากว่าปกติ แต่หลังจากเข้าสู่วัยหนุ่มสาวแล้วจะกลับมาเติบโตและมีความสูงปกติ
- ภาวะฮอร์โมนผิดปกติ เช่น ขาดฮอร์โมนการเจริญเติบโต (growth hormone) ขาดฮอร์โมนไทรอยด์ (thyroid hormone) ความผิดปกติของฮอร์โมนคอร์ติซอล (cortisol)
- ภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวเร็วกว่าปกติ (precocious puberty) ในภาวะนี้ฮอร์โมนเพศมีผลทำให้เด็กสูงเร็วในช่วงแรก หลังจากเมื่อเข้าภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวแล้วก็จะหยุดสูงในทันที
- การขาดสารอาหาร
- โรคกระดูก การขาดวิตามินดี
- โรคเรื้อรังต่างๆ เช่น โรคทางระบบทางเดินอาหาร โรคไต โรคติดเชื้อ โรคมะเร็ง
- การได้รับยาบางชนิดเป็นเวลานาน เช่น สเตียรอยด์
- เตี้ยโดยไม่ทราบสาเหตุ
เมื่อมาพบแพทย์ ต้องตรวจอะไรบ้าง ?
- ประเมินดูอัตราการเจริญเติบโตเปรียบเทียบกับกราฟการเจริญเติบโต
- ดูประวัติของเด็กและครอบครัว เช่น ประวัติการตั้งครรภ์ การคลอด น้ำหนักและความยาวแรกเกิด ประวัติการเจ็บป่วย อาหารที่ได้รับ ความสูงและการเข้าสู่วัยหนุ่มสาวของบิดามารดาและพี่น้อง
- การตรวจร่างกาย ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง วัดความยาวของส่วนแขน ขา และเส้นรอบศีรษะ และตรวจหาความผิดปกติอื่นๆที่พบร่วมกัน
- การเอ็กซเรย์ฝ่ามือและข้อมือ เพื่อประเมินดูการเจริญเติบโตของกระดูก
- การตรวจอื่นๆทางห้องปฏิบัติการ เช่น การตรวจเลือดวัดระดับของฮอร์โมนต่างๆ
ภาวะเด็กตัวเตี้ยรักษาอย่างไร ?
- แพทย์จะให้การรักษาตามสาเหตุของเด็กแต่ละคน เช่น การรักษาโรคเรื้อรังที่เป็นสาเหตุ การฉีดฮอร์โมนการเจริญเติบโต (growth hormone) การให้ยาชะลอความเป็นหนุ่มเป็นสาว (GnRH-analogue) การให้ไทรอยด์ฮอร์โมน การให้วิตามินดี