
ภาวะแองจิโออีดีมา (Angioedema) คือ ภาวะที่มีการบวมน้ำในเนื้อเยื่อชั้นใต้ผิวหนัง จากการมีของเหลวรั่วออกมานอกหลอดเลือด โดยบริเวณรอบดวงตา ริมฝีปาก ใบหน้า ลิ้น เป็นบริเวณที่มีโอกาสเกิดภาวะนี้ได้บ่อย แต่ก็สามารถเกิดได้ในบริเวณอื่นๆของร่างกาย เช่น เยื่อบุทางเดินหายใจ ทำให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจฉับพลัน ซึ่งถือเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรีบมาพบแพทย์ทันทีเพราะอาจเป็นอันตรายถึงเสียชีวิตได้
ภาวะแองจิโออีดีมา (Angioedema) คือ ภาวะที่มีการบวมน้ำในเนื้อเยื่อชั้นใต้ผิวหนัง จากการมีของเหลวรั่วออกมานอกหลอดเลือด โดยบริเวณรอบดวงตา ริมฝีปาก ใบหน้า ลิ้น เป็นบริเวณที่มีโอกาสเกิดภาวะนี้ได้บ่อย แต่ก็สามารถเกิดได้ในบริเวณอื่นๆของร่างกาย เช่น เยื่อบุทางเดินหายใจ ทำให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจฉับพลัน ซึ่งถือเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรีบมาพบแพทย์ทันทีเพราะอาจเป็นอันตรายถึงเสียชีวิตได้
ภาวะแองจิโออีดีมาเกิดจากอะไร ?
ผู้ป่วยภาวะแองจิโออีดีมาส่วนใหญ่มักหาสาเหตุไม่พบ (Idiopathic angioedema) แต่มีโรคหรือปัจจัยเสี่ยงบางอย่างที่พบเป็นสาเหตุของภาวะแองจิโออีดีมาได้ ดังนี้
- ปฏิกิริยาภูมิแพ้จากสารต่างๆ เช่น อาหารบางชนิด วัตถุกันเสีย สารทึบรังสี เกสรดอกไม้ ยาง ขนสัตว์ แมลงกัดต่อย
- ยาบางชนิด เช่น ยาลดการอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ ยาลดความดันโลหิตบางชนิด
- โรคแองจิโออีดีมาที่เป็นมาแต่กำเนิด (Hereditary angioedema) เกิดจากความผิดปกติในยีนที่ควบคุมโปรตีน C1 Inhibitor ส่งผลให้การผลิตโปรตีน C1 Inhibitor ไม่เพียงพอ
- โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวบางชนิด
- โรคของต่อมไทรอยด์
- ปัจจัยทางกายภาพต่าง ๆ เช่น ความร้อน ความเย็น การกดรัด การสั่นสะเทือน การออกกำลังกาย
ภาวะแองจิโออีดีมามีอาการอย่างไร ?
- บวมตามเปลือกตา ริมฝีปาก ใบหน้า ลิ้น มือ เท้า ถ้าเป็นมากอาจมีอาการบวมลามไปบริเวณอื่นๆ ผิวหนังบริเวณที่บวมมักมีสีเหมือนผิวหนังปกติ
- เสียงแหบ หายใจลำบาก แน่นหน้าอก หอบเหนื่อย หากมีอาการบวมบริเวณเยื่อบุทางเดินหายใจ
- ปวดท้อง แน่นท้อง ท้องอืด หากมีอาการบวมของเยื่อบุทางเดินอาหาร
- อาจพบผื่นลมพิษร่วมด้วยในผู้ป่วยบางราย
ภาวะแองจิโออีดีมารักษาอย่างไร ?
ในผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรงอาจไม่จำเป็นต้องรับการรักษา อาการสามารถดีขึ้นได้เอง ผู้ป่วยที่มีอาการปานกลางถึงรุนแรง แพทย์จะให้ยาเพื่อทำให้อาการดีขึ้น เช่น
- ยาแก้แพ้หรือยาต้านฮีสตามีน ช่วยลดอาการบวม อาการคัน
- ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์
- ยาอีพิเนฟริน สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง หายใจลำบาก หอบเหนื่อย หรือมีภาวะ anaphylaxis ร่วมด้วย
หากผู้ป่วยมีภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจรุนแรง แพทย์อาจมีความจำเป็นต้องใส่ท่อช่วยหายใจเพื่อป้องกันระบบทางเดินหายใจล้มเหลว
ภาวะแองจีโออีดีมาป้องกันได้อย่างไร ?
- สังเกตุและหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้หรือปัจจัยกระตุ้นการเกิดภาวะแองจิโออีดีมา
- รักษาโรคที่เป็นสาเหตุหรือปัจจัยกระตุ้น
- สวมเสื้อผ้าบาง ไม่รัด ไม่อับชื้น เนื้อผ้าเรียบเนียน
หากมีสาเหตุจากยาบางชนิดที่กระตุ้นการเกิดแองจิโออีดีมา แพทย์จะพิจารณาเปลี่ยนให้ไปใช้ยาชนิดอื่นแทน