“ภูมิคุ้มกันในเด็กและโรคภูมิแพ้” โรคที่พ่อแม่มือใหม่ต้องรับมือ

สำหรับคนเป็นพ่อเป็นแม่ ไม่มีอะไรสำคัญไปกว่าสุขภาพที่แข็งแรงของลูกน้อย โดยเฉพาะพ่อแม่มือใหม่ที่มีลูกคนแรกประสบการณ์อาจจะยังไม่มากพอ ทำให้เกิดความตระหนกเมื่อลูกน้อยมีความผิดปกติของร่างกาย และโรคที่พบได้บ่อยที่สุดในเด็กก็คงหนีไม่พ้นโรคที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกันหรือภูมิแพ้ ในวันนี้เราจะพามาทำความรู้จัก เพื่อเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยในการเตรียมตัวของพ่อแม่มือใหม่ อ่านแล้วคุณจะรู้ได้เลยว่า ถ้าหากลูกมีอาการเหล่านี้ ลูกกำลังเผชิญกับภูมิแพ้ หรือโรคอื่น ๆ ที่มีต้นตอสาเหตุมาจากกลุ่มภูมิคุ้มกัน เพื่อทำการรักษา ดูแล และป้องกันได้อย่างถูกวิธี

 

โรคภูมิแพ้ในเด็ก คืออะไร

โรคภูมิแพ้ ในเด็ก คือ ภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นที่ปกติไม่ก่อให้เกิดอันตราย เช่น ละอองเกสรดอกไม้ ไรฝุ่น อาหาร หรือสัตว์เลี้ยง ทำให้เกิดอาการแพ้ต่าง ๆ ตามมา เช่น ผื่นคัน น้ำมูกไหล หายใจลำบาก รวมถึงเยื่อบุจมูก ตา ทางเดินหายใจ และทางเดินอาหารเกิดการอักเสบ เป็นต้น ซึ่งอาการเหล่านี้มักจะรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของเด็กและส่งผลต่อพัฒนาการได้

 

ภูมิแพ้ในเด็กกับผู้ใหญ่แตกต่างกันไหม

ภูมิแพ้ในเด็กกับผู้ใหญ่แตกต่างกันไหม ต้องบอกว่ามีความใกล้เคียงกัน เพราะเกิดจากปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันเป็นตัวกระตุ้น แต่ด้วยความที่ภูมิแพ้เกิดคนละช่วงวัย ทำให้มีความแตกต่างกันอยู่บ้าง โดยภูมิแพ้ในเด็กตั้งแต่แรกเกิดจนก่อนถึงช่วงอายุประมาณ 2 ขวบ จะมีอาการภูมิแพ้  คือ ภูมิแพ้ผิวหนัง แพ้อาหาร แต่หลัง 2 ขวบอาการเหล่านี้จะหายไป แต่จะมาด้วยภูมิแพ้อื่น ๆ แทน เช่น แพ้อากาศ ทำให้เกิดอาการหอบหืด เยื่อบุจมูกอักเสบ

ในส่วนของผู้ใหญ่ อาการจากภูมิแพ้จะทำให้มีน้ำมูก คัดจมูก จาม มีภาวะจมูกอักเสบ คันตาและลมพิษ จะมาในลักษณะเป็น ๆ หาย ๆ โดยมีสาเหตุมาจากการเปลี่ยนผ่านของฤดูกาล หรือในบางรายที่เป็นหนักก็จะเป็นตลอดทั้งปี อธิบายแบบสรุปคือเด็กจะมีการเปลี่ยนลักษณะของภูมิแพ้ไปเรื่อย ๆ เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันยังไม่สมบูรณ์ ในขณะที่ผู้ใหญ่จะมีลักษณะอาการซ้ำ ๆ จากสาเหตุเดิม ๆ

 

ทำไมพ่อแม่ต้องระวังการเกิดภูมิแพ้ในเด็ก

เหตุผลพ่อแม่มือใหม่ต้องเฝ้าระวังการเกิดภูมิแพ้ในเด็ก เพราะนอกจากจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพแล้ว ยังอาจจะส่งผลไปถึงพัฒนาการของลูกน้อยหลายด้าน ดังนี้

• อาการแพ้บางชนิดอาจส่งผลต่ออวัยวะอื่น ๆ เช่น ผิวหนัง ระบบทางเดินหายใจ และระบบทางเดินอาหาร
• เด็กที่เป็นภูมิแพ้ อาจมีพัฒนาการช้ากว่าเด็กปกติ เนื่องจากอาการแพ้รบกวนการนอนหลับและการทำกิจกรรมต่าง ๆ
• หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง โรคภูมิแพ้บางชนิดอาจพัฒนาเป็นโรคเรื้อรัง เช่น โรคหอบหืด

 

 

โรคและอาการภูมิแพ้ที่พบบ่อยในเด็ก

โรคและอาการภูมิแพ้ที่พบบ่อยในเด็ก มีดังนี้

โรคภูมิแพ้ผิวหนัง

อาการ

โรคภูมิแพ้ผิวหนัง จะมีผิวแห้งและคัน พบได้บ่อย โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน มีผื่นแดง มักพบที่ใบหน้า ข้อพับแขน ขา หรือลำตัว อาจมีตุ่มน้ำใส หรือขุย ในรายที่มีอาการเรื้อรัง ผิวหนังบริเวณที่เป็นผื่น และถ้าหากเกาบ่อย ๆ จะทำให้เกิดแผล และอาจติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราได้

วิธีป้องกัน

ป้องกันได้โดยการหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ บำรุงผิวด้วยโลชั่นสำหรับเด็ก ควบคุมอุณหภูมิไม่ให้อยู่ในที่หนาวจัด หรือร้อนจัด รวมถึงรักษาความสะอาดด้วยน้ำอุ่น และสบู่สูตรอ่อนโยน

โรคเยื่อบุจมูกและเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้

อาการ

โรคเยื่อบุจมูกและเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้ อาการทางจมูกจะมีน้ำมูกไหล คันจมูก และต้องหายใจทางปาก ส่วนอาการทางตา ตาจะแดง คันตา มีขี้ตา น้ำตาไหล นอกจากนี้ยังมีอาการร่วมอื่น ๆ เช่น ปวดหัว รู้สึกคลื่นไส้ และอ่อนล้าตามร่างกาย

วิธีป้องกัน

ทำความสะอาดบ้านเป็นประจำโดยเฉพาะบริเวณที่เสี่ยงต่อการเกิดฝุ่น และบริเวณที่สะสมฝุ่นได้ง่าย เช่น ที่นอน หมอน และปลอกหมอน หรือใช้เครื่องฟอกอากาศในการลดปริมาณฝุ่น

 

โรคหืด

อาการ

โรคหืดหรือโรคหอบหืด จะมีอาการหายใจลำบาก หายใจเร็วกว่าปกติ มีเสียงวี๊ด แน่นหน้าอก ในเด็กบางรายอาจจะมีอาการไอร่วมด้วย

วิธีป้องกัน

ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้ปอด รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ในการช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และหลีกเลี่ยงการเข้าใกล้เกสรดอกไม้ ไรฝุ่น ควันบุหรี่ และสารเคมี

อาการลมพิษ

อาการ

อาการลมพิษจะมีลักษณะเป็นปุ่มนูนแดง คัน อาจมีขนาดเท่าเมล็ดข้าว ใหญ่เท่าฝ่ามือ มีอาการบวมบริเวณใบหน้า ปาก ลิ้น หรือคอ และจะคันมาก ๆ เด็กบางรายอาจจะมีอาการเวียนหัว คลื่นไส้ และอาเจียน เป็นต้น

วิธีป้องกัน

ป้องกันโดยการหาสาเหตุการเกิดลมพิษที่ถูกต้อง เช่น เลี่ยงการแพ้อาหาร หรือสารเคมี หรือถ้าในกรณีที่มีลมพิษบ่อยและรุนแรง ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม

 

อาการแพ้อาหาร

อาการ

อาการแพ้อาหารที่เห็นได้เด่น ๆ เลย คือ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ มีผื่นคัน หายใจลำบาก หอบเหนื่อย ลิ้น คอ ริมฝีปากบวม ในกรณีที่แพ้รุนแรงมาก ๆ อาจจะถึงขั้นช็อกได้

วิธีป้องกัน

อ่านฉลากอาหารเพื่อตรวจสอบส่วนผสมก่อนรับประทาน หากพบว่ามีส่วนผสมที่แพ้ ควรเลี่ยงทันที

 

ภาวะหลอดลมไว

อาการ

ภาวะนี้อาจจะไม่ค่อยได้ยินบ่อยนัก ภาวะนี้จะเป็นในลักษณะไวต่อสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ จนเกิดอาการทางเดินหายใจ โดยมีอาการเด่น ๆ คือ ไอแห้ง หายใจขัด หอบเหนื่อย แน่นหน้าอก

วิธีป้องกัน

แนวทางป้องกันคล้ายกับโรคหอบหืด เน้นทำความสะอาดบริเวณที่ฝุ่นสะสม ใช้เครื่องฟอกอากาศ เลี่ยงควัน เลี่ยงสัตว์เลี้ยงที่มีขน รวมถึงรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เพื่อสุขภาพที่แข็งแรง

 

 

ตรวจวินิจฉัยโรคภูมิแพ้ ทำได้กี่แบบ

การตรวจวินิจฉัยโรคภูมิแพ้ สามารถตรวจได้ทั้งจากการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังหรือตรวจเลือด ซึ่งทางโรงพยาบาลสินแพทย์มีหลากหลายแพ็กเกจให้เลือก สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมหรือจองคิวตรวจได้ที่เบอร์โทร 02-793-5000 

การทดสอบ Skin Test หรือการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง เป็นวิธีการตรวจหาสารที่ทำให้เกิดอาการแพ้ในเด็กได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ ช่วยให้แพทย์สามารถวินิจฉัยและวางแผนการรักษาได้อย่างตรงจุด ลดอาการแพ้ที่คอยรบกวนและส่งผลดีต่อคุณภาพชีวิตของเด็กได้อีกด้วย

 

สรุป

โรคภูมิแพ้ในเด็กเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยและมีความสำคัญที่พ่อแม่ควรให้ความใส่ใจ การดูแลและรักษาโรคภูมิแพ้ในเด็กอย่างถูกต้อง จะช่วยให้เด็กมีชีวิตที่ดีและเติบโตขึ้นมาได้อย่างสมบูรณ์