การเปลี่ยนจากวัยเด็กไปสู่หนุ่มสาวนั้นเป็นเรื่องปกติ แต่หากลูกๆ ของเราเกิดความเปลี่ยนแปลงทางสรีระก่อนวัยอันควร โดยที่เด็กผู้หญิงเริ่มมีหน้าอกขึ้นก่อนอายุ 8 ปี หรือมีประจำเดือนก่อนอายุ 9 ปี 6 เดือน สูงเร็ว โตกว่าเพื่อนในวัยเดียวกัน หรือเด็กชายมีอัณฑะขนาดใหญ่ขึ้นก่อนอายุ 9 ปี เสียงแตกหนุ่ม มีขนรักแร้ หนวด หรือกลิ่นตัวร่วมด้วย อาจเป็นสัญญาณเตือนว่า ลูกของคุณกำลังเป็นโรคเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย เนื่องจากมีฮอร์โมนเพศมากขึ้นเร็ว ซึ่งอาจส่งผลกระทบทำให้ตัวเตี้ยเมื่อเป็นผู้ใหญ่ และส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจของเด็กได้ เช่น โดนเพื่อนล้อ ขาดความมั่นใจ เสี่ยงต่อการถูกล่วงละเมิดทางเพศ ฯลฯ ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่และครอบครัวคนใกล้ชิด จึงควรใส่ใจรอบด้าน เพื่อให้สามารถดูแลและรับมือกับภาวะดังกล่าวได้อย่างถูกต้อง ทำให้ลูกๆ เติบโตมาอย่างมีสุขภาพกายและใจที่แข็งแรง สมวัย
ภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัยคืออะไร?
ภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย (Precocious Puberty) เป็นภาวะที่เด็กมีการเปลี่ยนแปลงเข้าวัยหนุ่มสาวเร็วกว่าปกติ พบได้ในเด็กทั้งเพศหญิงและชาย โดยจะพบในเด็กหญิงมากกว่าเด็กชายประมาณ 8 – 20 เท่า ในเด็กหญิงส่วนใหญ่ ไม่มีสาเหตุ ส่วนเด็กชายมักจะมีพยาธิสภาพสาเหตุมากกว่า พ่อแม่ผู้ปกครองจำเป็นที่จะต้องหมั่นสังเกต เนื่องจากอาจมีความผิดปกติแอบแฝงอยู่ โดยส่วนใหญ่มักเกิดจากสาเหตุดังนี้
- กรรมพันธุ์ ถ้าพ่อแม่มีประวัติเข้าสู่วัยหนุ่มสาวเร็ว เช่น พ่อเสียงแตกเร็ว หรือแม่มีประจำเดือนเร็ว ลูกก็อาจจะเป็นหนุ่มเป็นสาวเร็วได้
- สิ่งแวดล้อม ภาวะโภชนาการ ภาวะเด็กอ้วน ซึ่งปัจจุบันพบมากขึ้นจากการที่รับประทานอาหารไม่ถูกสุขลักษณะ เช่น ของกรอบ ทอด มัน อาหารไขมันสูง อาหารจานด่วน ก็มักจะเข้าสู่วัยหนุ่มสาวเร็วกว่าปกติ หรือหากได้รับสารหรืออาหารที่มีฮอร์โมนปนเปื้อน โดยเฉพาะเอสโตรเจนสังเคราะห์หรือสารที่ออกฤทธิ์เสมือนเอสโตรเจน ก็มีโอกาสที่จะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัยได้เช่นกัน
- พยาธิสภาพ พยาธิสภาพในสมอง เช่น ก้อนเนื้องอก เคยมีประวัติสมองขาดออกซิเจน ติดเชื้อในสมองมาก่อน หรือเคยได้รับการฉายรังสีก็จะไปกระตุ้นให้ต่อมใต้สมองสร้างฮอร์โมนเพศมาได้ พยาธิสภาพในต่อมเพศ เช่น ถุงน้ำในรังไข่ในเด็กหญิงก็จะทำให้มีการสร้างฮอร์โมนเพศมากขึ้น
สัญญาณเตือนความเปลี่ยนแปลงทางร่างกายที่บ่งบอกว่ากำลังเข้าสู่การเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย
เด็กผู้ชาย
- ลูกอัณฑะและองคชาติขยายตัว
- เริ่มมีขนบริเวณอวัยวะเพศและรักแร้
- สิว หน้ามัน กลิ่นตัว และเสียงแตก
- ส่วนสูงเพิ่มขึ้น
เด็กผู้หญิง
- เต้านมเจริญขึ้น
- เริ่มมีขนบริเวณอวัยวะเพศและรักแร้
- สิว หน้ามัน กลิ่นตัว
- สะโพกผาย
- มีตกขาวและประจำเดือน
- ส่วนสูงเพิ่มรวดเร็ว
ผลกระทบของภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย
เมื่อลูกๆ ต้องเผชิญกับภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย อาจก่อให้เกิดปัญหาทั้งทางร่างกายและจิตใจ ดังต่อไปนี้
- ด้านร่างกาย : การที่เด็กมีฮอร์โมนเพศในปริมาณสูงกว่าปกติ จะทำให้เด็กโตเร็วกว่าเพื่อนๆ ในวัยเดียวกัน ฮอร์โมนเพศจะทำให้กระดูกโตเร็วและปิดเร็ว และหยุดการเจริญเติบโต สิ่งที่ตามมาคือ ระยะเวลาการเจริญเติบโตในวัยเด็กจะสั้นลงกว่าเด็กปกติ ทำให้เตี้ยเมื่อเป็นผู้ใหญ่
- ด้านจิตใจ : ในเด็กหญิง เด็กกลุ่มนี้จะมีสรีระร่างกายภายนอกเป็นสาววัยรุ่น ในขณะที่จิตใจยังเป็นเด็ก ทำให้เกิดความไม่สอดคล้องกันระหว่างวุฒิภาวะทางร่างกายและจิตใจ อาจนำไปสู่การล่อลวงได้ง่าย นอกจากนี้ เด็กอาจจะรู้สึกว่าตัวเองมีรูปร่างแตกต่างไปจากเพื่อนๆ วัยเดียวกัน อาจจะทำให้โดนล้อเลียนและมีพฤติกรรมแยกตัว ในบางรายอาจมีปัญหาในเรื่องของการดูแลประจำเดือน ทำให้เด็กกลุ่มนี้ไม่อยากไปโรงเรียนตามมา ในเด็กชาย เนื่องจากฮอร์โมนเพศชายสูงกว่าปกติ นำไปสู่การมีพฤติกรรมก้าวร้าว อารมณ์รุนแรง และมีอารมณ์ทางเพศ
การตรวจวินิจฉัยภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย
คุณพ่อคุณแม่อาจสงสัยว่า จะรู้ได้อย่างไร ว่าลูกๆ มีภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัยหรือไม่? วิธีการตรวจคือ กุมารแพทย์ต่อมไร้ท่อ จะทำการตรวจร่างกายและประเมินการเจริญเติบโต นอกจากนี้จะมีการตรวจอายุกระดูก โดยเอกซเรย์ที่กระดูกข้อมือซ้าย เพื่อประเมินว่ามีอายุกระดูกล้ำหน้ากว่าอายุจริงหรือไม่ ซึ่งจะส่งผลกระทบกับความสูงสุดท้ายเมื่อเป็นผู้ใหญ่ และ ตรวจเลือดวัดระดับฮอร์โมน การทดสอบฮอร์โมน GnRH Stimulation Test เพื่อวัดระดับฮอร์โมนเพศในร่างกาย
รับมือแบบรู้ทัน หากลูกเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย
หากลูกๆ อยู่ในภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย สิ่งที่พ่อแม่ผู้ปกครองควรทำมีดังนี้
- บอกให้รู้ว่ากำลังเกิดอะไรขึ้น อธิบายตามจริง ห้ามโกหก
- ถ้าต้องเข้ารับการรักษาให้บอกถึง ผลดีของการรักษา ผลเสียหากไม่รีบรักษา
- หมั่นให้ความรู้เรื่องเพศตามความเหมาะสมเพื่อให้เข้าใจเรื่องการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
วิธีการป้องกันความเสี่ยงภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย
การป้องกันความเสี่ยงในการเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัยที่ง่ายที่สุดคือ ควบคุมน้ำหนักของเด็กให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน ไม่ให้น้ำหนักมากเกินไป สิ่งสำคัญคือการให้เด็กรับประทานอาหารตามโภชนาการที่เหมาะสม และออกกำลังกายเป็นประจำเพื่อการมีสุขภาพที่แข็งแรงตามวัย
โรงพยาบาลเด็กสินแพทย์ https://bit.ly/3d27RXv
โรงพยาบาลสินแพทย์ ลำลูกกา https://bit.ly/2Cbm0F0
โรงพยาบาลสินแพทย์ เทพารักษ์ https://bit.ly/2UNkbUZ
โรงพยาบาลสินแพทย์ ศรีนครินทร์ https://bit.ly/3fu0IRo
โรงพยาบาลสินแพทย์ เสรีรักษ์ https://bit.ly/3q8DZiS
โรงพยาบาลสินแพทย์ กาญจนบุรี https://bit.ly/3q6LVkE
