สำหรับผู้สูงอายุควรดูแลสุขภาพโดยรักษาอุณหภูมิของร่างกายให้อบอุ่นอยู่เสมอ ด้วยการสวมใส่เสื้อผ้าที่มีความหนาเพียงพอ ห่มผ้าให้ร่างกายอบอุ่น โดยเฉพาะในช่วงเวลากลางคืน หลีกเลี่ยงการอยู่ในสถานที่ที่มีอากาศเย็น ออกกำลังกายเบา ๆ เป็นประจำ เคลื่อนไหวร่างกายบ่อย ๆ เพื่อช่วยเพิ่มความอบอุ่นให้แก่ร่างกาย กินอาหารร้อน ๆ หลากหลายให้ครบ 5 หมู่ ในแต่ละวัน ดื่มน้ำอุ่นวันละ 6-8 แก้ว และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ (ประมาณ 7-9 ชั่วโมง) หากผู้สูงอายุต้องเดินทางไปในที่มีอากาศหนาวเย็น ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเตรียมตัวและเตรียมยาที่จำเป็นให้พร้อมก่อนการเดินทาง
โรคที่ต้องระวังเป็นพิเศษสำหรับผู้สูงอายุ
1.โรคติดต่อทางเดินหายใจ
เช่น ไข้หวัด หรือไข้หวัดใหญ่ เนื่องจากมีการแพร่ระบาดง่ายในฤดูนี้ และทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง เช่น ปอดอักเสบติดเชื้อ
การป้องกันโรคติดต่อทางเดินหายใจ
ควรหลีกเลี่ยงการอยู่ในที่แออัด มีผู้คนมาก และเลี่ยงที่ที่มีการระบายอากาศไม่ดี เช่น โรงภาพยนตร์ แหล่งการค้าขายที่มีคนอยู่หนาแน่น ที่สำคัญควรล้างมือบ่อย ๆ เพื่อลดการได้รับเชื้อโรคจากผู้อื่น งดสูบบุหรี่จะช่วยลดความเสี่ยงและความรุนแรงของการติดเชื้อในทางเดินหายใจ ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ป่วยหรือผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ไม่ใช้สิ่งของส่วนตัวร่วมกับผู้ป่วย และหากมีผู้ป่วยในบ้าน ควรให้ผู้ป่วยใส่หน้ากากอนามัย และให้ปิดปากด้วยผ้าหรือกระดาษเช็ดหน้าเวลาไอหรือจาม
การฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ปีละครั้งได้ผลดี โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง โรคหอบหืด โรคหัวใจ โรคไต โรคเบาหวาน และผู้ที่ไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้ เช่น ผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อม โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต เป็นต้น
หากผู้สูงอายุเริ่มมีอาการของไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ ควรใส่เสื้อผ้านุ่งห่มที่หนาและอบอุ่นพอ หลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีอากาศเย็น นอนพักผ่อนให้มาก ๆ และดื่มน้ำอุ่นบ่อย ๆ หากมีอาการไข้สูง ตัวร้อนมาก ควรใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นเช็ดตัวหรือกินยาลดไข้ หากอาการไม่ดีขึ้น มีอาการไอมากขึ้น หรือมีไข้สูงนานเกิน 5 วัน โดยเฉพาะถ้าหากหายใจเร็ว หอบเหนื่อย หรือหายใจมีเสียงดัง ควรรีบพบแพทย์ เพื่อรับการตรวจรักษา เพราะอาจเกิดโรคแทรกซ้อน เช่น ปอดอักเสบติดเชื้อ ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
2.ปัญหาเรื่องผิวหนัง
เช่น ผิวแห้ง ผื่นผิวหนังอักเสบและคัน เนื่องจากผู้สูงอายุมีไขมันใต้ผิวหนังน้อย และต่อมไขมันทำงานลดลงตามอายุ จึงมีแนวโน้มที่ผิวหนังจะสูญเสียความชุ่มชื้นได้ง่าย โดยเฉพาะในฤดูหนาวซึ่งอากาศแห้ง และมีความชื้นในอากาศน้อย ยิ่งเมื่ออาบน้ำอุ่นจัด ก็จะยิ่งชะล้างไขมันที่ผิวหนังออกไปอีก
สำหรับปัญหาเรื่องผิวหนัง ควรให้ร่างกายอบอุ่นอยู่ตลอดเวลา ใส่เสื้อผ้าหนา ๆ ไม่อาบน้ำนาน ๆ และควรทาโลชั่นหรือน้ำมันทาผิวหลังอาบน้ำ และเช็ดตัวพอหมาด ๆ ทุกครั้ง เพื่อช่วยรักษาความชุ่มชื้นของผิวหนัง สำหรับผู้ที่มีอาการแพ้ง่ายควรใช้โลชั่นประเภทที่ใช้กับผิวเด็กอ่อน จะปลอดภัยกว่า และควรทาวันละหลาย ๆ ครั้ง เพราะสารเคลือบผิวจะหลุดลอกออกได้เมื่อเวลาผ่านไป ในกรณีที่มีปัญหาริมฝีปากแตก ไม่ควรเลียริมฝีปาก แนะนำให้ทาด้วยลิปสติกมันบ่อย ๆ
3.การกำเริบรุนแรงของโรคในระบบไหลเวียนเลือด
เนื่องจากผู้สูงอายุมักจะไม่ได้ออกกำลังกายในช่วงที่มีอากาศหนาวเย็น การกินอาหารที่มีไขมันสูง ทำให้หัวใจต้องทำงานหนักเพิ่มขึ้นในช่วงอากาศหนาว ส่งผลให้กล้ามเนื้อหัวใจมีความต้องการออกซิเจนเพิ่มมากขึ้น ดังนั้น หากมีโรคของระบบไหลเวียนเลือดอยู่เดิม เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ และโรคหลอดเลือดสมอง อาจทำให้โรคเดิมเหล่านี้กำเริมขึ้นได้ ยังพบว่าผู้สูงอายุที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงอยู่แล้ว อาจมีความดันโลหิตสูงขึ้นได้ในฤดูนี้อีกด้วย ดังนั้น ผู้สูงอายุจึงควรดูแลรักษาให้ร่างกายอบอุ่นสม่ำเสมอ ระมัดระวังเรื่องอาหารการกิน ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และควรปรึกษาแพทย์ประจำตัวเมื่อรู้สึกว่าโรคเดิมมีอาการรุนแรงขึ้น เช่น บวม รู้สึกเหนื่อยง่าย หรือเจ็บแน่นหน้าอกในขณะที่ออกแรง
4.ภาวะที่อุณหภูมิของร่างกายลดลงมากผิดปกติ
สำหรับผู้สูงอายุที่อยู่ในชนบทห่างไกลที่อากาศหนาวจัดต้องระวังภาวะนี้ เนื่องจากประสาทรับรู้อากาศที่หนาวเย็นที่ผิวหนังของผู้สูงอายุมีความไวลดลง ร่างกายไม่สามารถตอบสนองด้วยการหนาวสั่น หรือการหดตัวของกล้ามเนื้อ เพื่อให้เกิดความอบอุ่นได้ดีเหมือนคนหนุ่มสาว ระบบประสาทอัตโนมัติที่ควบคุมหลอดเลือดที่ผิวหนังไม่ให้สูญเสียความร้อนจากร่างกายก็เสื่อมลง
5.ปวดข้อ
โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาปวดข้อเรื้อรัง เมื่อมีอากาศที่หนาวเย็น อาจกระตุ้นให้เกิดโรคข้ออักเสบ เช่น โรคเกาต์ มีอาการรุนแรงขึ้นได้ ดังนั้น การรักษาความอบอุ่นให้ร่างกายจึงเป็นวิธีที่ดีที่สุดเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการกำเริบของโรคปวดข้อหรือ โรคข้ออักเสบต่างๆ
โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว ควรหมั่นดูแลสุขภาพของตนเองให้ดีตลอดเวลาเพื่อเป็นการป้องกันที่ดีที่สุด
