อาการปวดท้องประจำเดือนเกิดจากการบีบตัวของกล้ามเนื้อมดลูก จากการหลั่งสารที่ชื่อว่าพรอสตาแกลนดิน ที่สร้างขึ้นบริเวณเยื่อบุโพรงมดลูกระหว่างมีประจำเดือน ทำให้เยื่อบุมดลูกหลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือน
อาการปวดท้องประจำเดือน (Dysmenorrhea)
เป็นสิ่งที่ผู้หญิงเกือบทุกคนเคยมีประสบการณ์ อาการปวดอาจมากบ้างน้อยบ้างแตกต่างกันไป แต่ในผู้หญิงที่มีอาการปวดท้องประจำเดือนมากผิดปกติ ต้องระวังว่าอาจมีความผิดปกติบางอย่างของมดลูกที่ทำให้เกิดอาการดังกล่าว
ปวดท้องประจำเดือนเกิดจากอะไร ?
อาการปวดท้องประจำเดือนเกิดจากการบีบตัวของกล้ามเนื้อมดลูก จากการหลั่งสารที่ชื่อว่าพรอสตาแกลนดิน ที่สร้างขึ้นบริเวณเยื่อบุโพรงมดลูกระหว่างมีประจำเดือน ทำให้เยื่อบุมดลูกหลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือน โดยปกติผู้หญิงจะมีอาการปวดท้องน้อยก่อนประจำเดือนมา 1-2 วัน และมีอาการปวดในช่วงประจำเดือนมาแล้ว 2-3 วันแรก โดยลักษณะเป็นอาการปวดบีบหรือปวดหน่วงบริเวณท้องน้อย ถ้ามีอาการมากอาจปวดร้าวไปหลัง หรืออาจมีอาการอื่นๆร่วมด้วย เช่น คลื่นไส้อาเจียน เวียนศีรษะ ท้องเสีย ท้องอืด
ปวดท้องประจำเดือนผิดปกติมีสาเหตุจากอะไรได้บ้าง ?
- เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis) หรือ ช็อคโกแลตซีสท์
- เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก (Myoma uteri)
- เยื่อบุมดลูกเจริญภายในกล้ามเนื้อมดลูก (Adenomyosis)
- พังผืดในอุ้งเชิงกราน
- การอักเสบติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน
- ปากมดลูกตีบ
- การตั้งครรภ์นอกมดลูก
อาการอย่างไรที่ควรไปพบแพทย์ ?
- ปวดประจำเดือนมากรับประทานยาไม่ดีขึ้น หรือปวดมากจนรบกวนชีวิตประจำวัน
- อาการปวดประจำเดือนเป็นมากขึ้นเรื่อยๆ
- ประจำเดือนมามากกว่าปกติ
- เลือดประจำเดือนมีสีคล้ำผิดปกติ
- ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ
- ปวดท้องน้อยเรื้อรัง แม้ไม่ใช่ช่วงมีประจำเดือน
- ปวดท้องน้อยเวลามีเพศสัมพันธ์มาก
- มีไข้ หนาวสั่น
- ตกขาวผิดปกติ คันช่องคลอด ปัสสาวะขัด
- มีปัญหามีบุตรยาก
ผู้หญิงที่มีอาการดังกล่าว ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุ โดยแพทย์จำทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจภายใน และทำการตรวจพิเศษเพิ่มเติมตามสาเหตุที่สงสัย เช่น
- การตรวจอัลตราซาวน์อุ้งเชิงกราน
- การตรวจย้อมสารคัดหลั่งจากปากมดลูกเพื่อดูการอักเสบติดเชื้อ
- ไปจนถึงการส่องกล่องเข้าไปตรวจดูความผิดปกติในอุ้งเชิงกรานในกรณีที่การตรวจเบื้องต้นไม่พบความผิดปกติ โดยประโยชน์ของการส่องกล้อง คือสามารถตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคทางนรีเวชต่างๆ เช่น ถุงน้ำรังไข่ เยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก ภาวะพังผืดในอุ้งเชิงกราน รวมถึงสามารถหาสาเหตุภาวะมีบุตรยากได้อีกด้วย
