อุจจาระร่วง คือ ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระเหลวผิดปกติตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไปใน 1 วัน หรือถ่ายเป็นน้ำหรือถ่ายเป็นมูกเลือดเพียง 1 ครั้งก็ถือว่ามีภาวะอุจจาระร่วง นอกจากนี้ผู้ป่วยอุจจาระร่วงอาจมีอาการไข้ คลื่นไส้อาเจียน ปวดบิดท้องเป็นพักๆ ร่วมด้วย
อาการของโรคอุจจาระร่วง
อุจจาระร่วง คือ ภาวะที่มีการถ่ายอุจจาระเหลวผิดปกติตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไปใน 1 วัน หรือถ่ายเป็นน้ำหรือถ่ายเป็นมูกเลือดเพียง 1 ครั้งก็ถือว่ามีภาวะอุจจาระร่วง นอกจากนี้ผู้ป่วยอุจจาระร่วงอาจมีอาการไข้ คลื่นไส้อาเจียน ปวดบิดท้องเป็นพักๆ ร่วมด้วย
สาเหตุของโรคอุจจาระร่วง
สาเหตุที่พบบ่อยเกิดจากการติดเชื้อ เช่น เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส เชื้อโปรโตซัว พยาธิในลำไส้ ซึ่งเกิดจากการรับประทานอาหารที่ไม่สะอาด ปรุงไม่สุก การไม่ล้างมือให้สะอาดก่อนการปรุงหรือรับประทานอาหาร หรือการใช้ภาชนะใส่อาหารที่มีเชื้อโรคปะปน
วิธีปฏิบัติตัวเมื่อมีอุจจาระร่วง
- รับประทานอาหารอ่อน ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก
- หลีกเลี่ยงอาหารจำพวกเส้นใย เช่น ผักและผลไม้
- ลดปริมาณของอาหารในแต่ละมื้อและเพิ่มจำนวนมื้ออาหาร
- ดื่มผงน้ำตาลเกลือแร่ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาหยุดถ่าย เพราะจะทำให้เชื้อโรคค้างอยู่ในลำไส้นานขึ้น
- หากอาการไม่ดีขึ้นควรรีบมาพบแพทย์
อาการอย่างไรที่ควรรีบมาโรงพยาบาล ?
ผู้ป่วยที่มีอาการดังต่อไปนี้สมควรมาพบแพทย์ ไม่ควรรอให้หายเอง เพราะอาจมีอันตรายจากภาวะขาดน้ำและเกลือแร่ที่รุนแรงได้
- ถ่ายอุจจาระเป็นน้ำปริมาณมากหรือถ่ายบ่อยจนขาดน้ำรุนแรง มีอาการอ่อนเพลียมาก หน้ามืด ใจสั่น เป็นตะคริว ปัสสาวะออกน้อยและสีเข้ม
- ถ่ายอุจจาระเป็นมูกเลือด
- อาเจียนมาก ไม่สามารถรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำได้
- ปวดบิดท้องรุนแรง รับประทานอาหารไม่ได้
- มีอาการนานเกิน 1 วัน แล้วยังไม่ดีขึ้น
การป้องกันอุจจาระร่วง
- รับประทานอาหารที่สะอาด ปรุงสุกใหม่ๆ ไม่เก็บค้างหลายๆวัน
- ใช้ภาชนะใส่อาหารที่สะอาด
- ดื่มน้ำสะอาดที่เก็บในภาชนะที่สะอาด ปิดสนิท
- ล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนและหลังรับประทานอาหาร
- การฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อที่ก่อให้เกิดโรคอุจจาระร่วง เช่น วัคซีนป้องกันโรต้าไวรัสสำหรับในเด็กเล็ก และวัคซีนทัยฟอยด์สำหรับผู้ที่จะเดินทางไปยังประเทศที่มีการระบาดของโรคทัยฟอยด์ เช่น อินเดีย เป็นต้น
