ภาวะหัวใจขาดเลือด เกิดจากหลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงหัวใจเกิดการอุดตัน ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจมีเลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอ การทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติจนอาจนำไปสู่ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายได้
อาการของภาวะหัวใจขาดเลือดมีอะไรบ้าง ?
- อาการเจ็บแน่นหน้าอก โดยเฉพาะเวลาออกแรง ลักษณะแน่นหรือเจ็บลึก ๆ บริเวณตรงกลางหรือด้านซ้ายของหน้าอก อาจร้าวไปที่ไหล่ คอ ขากรรไกร แขนซ้าย พักแล้วอาการเจ็บหน้าอกอาจดีขึ้น
- เหนื่อยง่าย หายใจไม่สะดวก
- เหงื่อแตก ใจสั่น
- หน้ามืด เป็นลม
- คลื่นไส้ อาเจียน
ใครบ้างที่มีความเสี่ยงเกิดภาวะหัวใจขาดเลือด ?
ภาวะหัวใจขาดเลือดเกิดจากหลายปัจจัยเสี่ยง โดยคนที่มีปัจจัยเสี่ยงมากจะมีโอกาสเกิดภาวะหัวใจขาดเลือดได้มากกว่าคนที่ไม่มีหรือมีปัจจัยเสี่ยงน้อยกว่า ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญคือ
- เพศชายมีโอกาสเกิดภาวะหัวใจขาดเลือดมากกว่าเพศหญิง
- อายุมากกว่า 45 ปี ในเพศชาย และมากกว่า 55 ปีในเพศหญิง
- โรคเบาหวาน
- ภาวะไขมันในเลือดสูง
- โรคความดันโลหิตสูง
- ภาวะอ้วนลงพุง
- ไม่ออกกำลังกาย
- การสูบบุหรี่
- ความเครียด
- มีประวัติพันธุกรรมภาวะหัวใจขาดเลือดในครอบครัว
ตรวจวินิจฉัยอย่างไรเมื่อสงสัยภาวะหัวใจขาดเลือด ?
เมื่อผู้ป่วยมีอาการที่สงสัยภาวะหัวใจขาดเลือด แพทย์จะพิจารณาใช้วิธีการเพื่อตรวจวินิจฉัยต่าง ๆ ในผู้ป่วยแต่ละรายตามอาการ ความรุนแรง ความเสี่ยง ระยะเวลาของการเกิดโรค โดยวิธีการตรวจที่สำคัญมีดังนี้
- การซักประวัติและการตรวจร่างกายอย่างละเอียดจากแพทย์
- การตรวจเลือดดูระดับ cardiac enzyme สะท้อนให้เห็นถึงการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อหัวใจที่ขาดเลือดไปเลี้ยง และการตรวจเลือดเพื่อดูปัจจัยเสี่ยงร่วมอื่น ๆ เช่น เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง
- การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจทั้งในขณะพัก และการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจขณะออกกำลัง (Exercise Stress Test)
- การตรวจคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ (Echocardiography) เพื่อดูขนาด รูปร่าง ของหัวใจ ลิ้นหัวใจ หลอดเลือดแดงใหญ่ วัดการบีบตัวของหัวใจ วัดความเร็วและแรงดันที่จุดต่าง ๆ ของหัวใจ
- การฉีดสีหลอดเลือดหัวใจ (Coronary Angiography) เพื่อดูการตีบของหลอดเลือดหัวใจ โดยการสอดสายสวนขนาดเล็กเข้าทางหลอดเลือดแดงให้ปลายสายสวนเข้าไปในหลอดเลือดหัวใจที่ต้องการแล้วฉีดสารทึบรังสีเข้าไปในหลอดเลือดพร้อมทั้งทำการบันทึกภาพเพื่อดูการตีบแคบของหลอดเลือดหัวใจ
- การตรวจเอ็กซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าหัวใจ (Cardiac MRI) ช่วยให้เห็นโครงสร้างของหัวใจ ลักษณะกล้ามเนื้อหัวใจ และช่วยประเมินการทำงานของหลอดเลือด
ภาวะหัวใจขาดเลือดเป็นภาวะที่อันตราย ถ้าไม่สามารถรับการตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่ถูกต้องตั้งแต่เบื้องต้น อาจมีอาการรุนแรงจนนำไปสู่การเสียชีวิตได้ เราจึงควารสังเกตอาการผิดปกติอยู่เสมอ หากมีสัญญาณที่บ่งชี้หรือมีปัจจัยเสี่ยงของภาวะหัวใจขาดเลือด ควรรีบมาพบแพทย์โดยเร็วที่สุด
